* Deze blog is geschreven volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten, mijn eigen ervaringen en de ervaringen met mijn cliënten.
Een goed werkend immuunsysteem is van cruciaal belang zowel voor ons om te overleven als voor ons welbevinden. Wanneer het immuunsysteem niet goed werkt, kan zich dat op allerlei manieren manifesteren. Het kan variëren van vage klachten zoals eczeem, acne en vermoeidheid tot auto-immuunziektes, infectieziekte en kanker. Het immuunsysteem is de bewaker van ons lichaam. Het controleert continu of alles wat ons lichaam binnendringt of waar ons lichaam mee in contact komt, veilig en natuurlijk is. Wanneer ons immuunsysteem niet in balans is of niet op volle kracht draait, dan is het controlerend vermogen van het immuunsysteem ook verminderd. Daardoor komt onze gezondheid onder druk te staan.
Je immuuncellen bepalen hoe goed je immuunsysteem werkt
Het immuunsysteem bestaat voornamelijk uit verschillende immuuncellen. Sommige cellen zitten verpakt in organen zoals het beenmerg, de milt, thymus en darmen. Andere cellen zijn mobiel en bewegen door de bloed- en lymfebaan. Voor een goed functionerend immuunsysteem komt het in de kern neer op een goede werking van alle immuuncellen. De immuuncellen hebben slechts drie factoren nodig om op volle kracht te draaien:
Energie; voor het uitvoeren gerichte taken.
Metabole ontregeling is de hoofdoorzaak van een verzwakt immuunsysteem
Is één of zijn meerdere van deze factoren verstoord, dan zullen de immuuncellen niet goed meer kunnen bijdragen aan het immuunsysteem en zwakt het immuunsysteem af. De hoofdreden van een verstoring in één of meerdere van deze factoren is metabole ontregeling. Dat betekent dat de stofwisseling in de immuuncellen of in de omgeving van de immuuncellen niet werkt zoals deze hoort te werken. Er zijn talrijke oorzaken van metabole ontregeling. Wanneer je je hier bewust van wordt, kun je deze oorzaken aanpakken en daarmee je immuunsysteem weer op volle kracht laten draaien.
11 oorzaken van metabole ontregeling als basis van een verzwakt immuunsysteem
Hieronder vind je 11 veel voorkomende oorzaken van een verzwakt immuunsysteem of een immuunsysteem dat niet op volle kracht kan draaien, vanwege metabole ontregeling.
1. Langdurige stress
Langdurige stress leidt tot een verhoogde afgifte van het hormoon cortisol. Wanneer cortisol voor langere tijd en herhaaldelijk verhoogd is, wordt het immuunsysteem onderdrukt. De meeste mensen kennen stress in vorm van psychosociale stress. Er zijn echter nog meer manieren waarop stress zich manifesteert zoals voedingsstress, electromagnetische stress en chemische stress. Ook teveel en/of te intensief sporten leidt tot stress met een verhoogde cortisolspiegel.
2. Insulineresistentie
Wanneer cellen niet meer goed in staat zijn te reageren op het hormoon insuline, dan zullen de cellen minder goed in staat zijn glucose op te nemen voor de energiehuishouding. Dit heet insulineresistentie. Bovendien ontstaat er een te hoge insulinespiegel in het bloed. Een chronische verhoogde insulinespiegel brengt het immuunsysteem uit balans. Insulineresistentie kan onder andere veroorzaakt worden door stress (zoals hierboven beschreven), te weinig beweging, te weinig diepe slaap, teveel visceraal vet (vet in de buikholte), spiermassaverlies en een tekort aan voedingsstoffen.
3. Tekort aan micronutriënten
Met name de vitaminen A, D, E, K2, C en de B-vitaminen evenals mineralen zoals koper, calcium, magnesium, mangaan, selenium, zink en ijzer zijn ontzettend belangrijk bij stofwisselingsprocessen in de immuuncellen. Is er een tekort aan deze micronutriënten, dan haperen de stofwisselingsprocessen en zullen de immuuncellen niet op volle kracht draaien. Een tekort aan vitamine D ontstaat meestal door te weinig blootstelling aan UVB-zonlicht. Tekorten aan de andere micronutriënten ontstaan onder andere door een voedingspatroon dat arm is aan micronutriënten of door een verstoorde voedselvertering en verminderde opname van micronutriënten.
4. Te weinig blootstelling aan natuurlijk licht
Natuurlijk licht is ontzettend belangrijk in het reguleren van het slaap-waakritme. Te weinig blootstelling aan natuurlijk licht en te veel blootstelling aan onnatuurlijk licht leidt tot een verstoord slaap-waakritme. Dit brengt het immuunsysteem uit balans.
5. Teveel visceraal vet
Het vet dat in de buikholte rondom de organen ligt, is actief betrokken bij de stofwisseling. Teveel vet in de buikholte produceert ontstekingsbevorderende stoffen die een onnatuurlijke omgeving van immuuncellen veroorzaken, waardoor het immuunsysteem uit balans raakt.
6. Verstoorde ratio omega-6- en omega-3-vetzuren
Zowel omega-6- als omega-3-vetzuren zijn essentieel. Dat betekent dat we ze niet zelf kunnen aanmaken in ons lichaam en dus dienen we deze vetzuren uit onze voeding te halen. Waar omega-6-vetzuren betrokken zijn bij ontstekingsbevordering in het lichaam (wat ook nodig is in een bepaalde mate), zijn omega-3-vetzuren ontstekingsremmend. Voor een normale initiatie en beëindiging van ontstekingsprocessen dienen omega-6- en omega-3-vetzuren in de juiste verhouding in ons voedingspatroon voor te komen. Ook is de juiste verhouding van cruciaal belang voor het functioneren van alle cellen (waaronder de immuuncellen), omdat deze vetzuren in de celmembranen worden ingebouwd. De ratio hoort maximaal 4 tot 1 te zijn, maar in het hedendaagse voedingspatroon is deze vaak hoger dan 15 tot 1. Dit leidt op den duur tot een disbalans in het immuunsysteem.
7. Te hoge inname bewerkte koolhydraten
Onnatuurlijke suikers afkomstig uit de voeding worden in de bloedbaan opgenomen door de immuuncellen. De onnatuurlijke suikers veroorzaken een disbalans in de stofwisseling van immuuncellen waardoor deze verzwakt worden. Ook hebben onnatuurlijke suikers een negatieve invloed op de darmflora (darmmicrobioom). Daarbij neemt het aantal goede bacterien af en het aantal slechte bacterien (die toxische stoffen produceren) toe. Een gezonde darmflora hebben we hard nodig voor een sterk immuunsysteem.
8. Te weinig beweging en te veel beweging
Lichamelijke activiteit is ontzettend belangrijk voor een goed functioneren van het immuunsysteem. Mensen die te weinig bewegen blijken een grotere kans op infectie te hebben dan mensen die lichamelijk actief zijn. Er is wel een optimum. Een overmatige hoeveelheid beweging kan stressvol werken en leiden tot een chronische verhoogde cortisolspiegel met onderdrukking van het immuunsysteem tot gevolg.
9. Onvoldoende diepe slaap
Met name diepe slaap die in het eerste deel van de nacht plaatsvindt, is essentieel voor lichamelijk herstel. Een chronisch tekort aan diepe slaap wordt in verband gebracht met een verzwakt immuunsysteem. Daarnaast leidt onvoldoende diepe slaap tot insulineresistentie, een toename van visceraal vet en een minder diverse darmflora. Hoewel de hoeveelheid diepe slaap afneemt met het stijgen van de leeftijd, is een paar nachten met minder dan 1 uur diepe slaap waarschijnlijk al voldoende om het immuunsysteem te verzwakken.
10. Dehydratie
Water is hèt medium waarin stofwisselingsprocessen plaatsvinden. Onvoldoende vocht in zowel de bloedbaan, het lymfesysteem als in de immuuncellen veroorzaakt een niet-optimale omgeving voor de immuuncellen en het doet stofwisselingsprocessen in de immuuncellen stagneren.
11. Microbioom uit balans
De vele bacteriën, virussen en schimmels (tezamen het microbioom) die van nature in en op ons leven, hebben een zeer nauwe samenwerking met het immuunsysteem. Deze micro-organismen leven voornamelijk in onze mond, op onze huid, in onze luchtwegen en in onze dikke darm. Wanneer het ecosysteem van bacteriën en virussen niet in balans is, kan dit ook leiden tot een disbalans in het immuunsysteem. Oorzaken van een verstoord ecosysteem zijn onder andere onvoldoende contact met of aanwezigheid in de natuur, te hoge chemische en elektromagnetische toxiciteit, psychosociale stress, te weinig beweging en consumptie van bewerkte voeding.
Je immuunsysteem versterken
Niet alleen symptomen bestrijden wanneer je ziek bent, maar juist het probleem bij de bron aanpakken, zorgt ervoor dat je ziekte en gezondheidsklachten voor kunt zijn. En wanneer je toch ziek wordt, dan heb je meer munitie om ziekte effectief te bestrijden. Je immuunsysteem versterk je door leefstijlkeuzes die je immuuncellen de benodigde energie geven en bescherming bieden in een ideale omgeving. Je zal daardoor beter beschermd zijn tegen ziekte, je zal sneller herstellen van een blessure of operatie en niet op de laatste plaats zal je je gezonder voelen.
Wil je graag advies of ondersteuning in het maken van de juiste leefstijlkeuzes om jouw immuunsysteem zo sterk mogelijk te maken? Neem dan vrijblijvend contact om jouw persoonlijke situatie te bespreken.